PODSUMOWANIE Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej - "Kultura pamięci czynnikiem rozwoju społeczności lokalnej. 150 lat po Powstaniu Styczniowym”. Biała Podlaska, 8-9 marca 2013
Nocą 22 stycznia 1863 r. wybuchło Powstanie Styczniowe, którego przywódcy mimo ubogiego zaplecza militarnego posiadali znaczną przewagę w postaci woli walki o bezcenną wartość jaką jest wolność Ojczyzny. Z okazji 150 rocznicy tego wzniosłego wydarzenia w dniach 8-9 marca br. w Auli Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej miało miejsce spotkanie poświęcone pamięci o bohaterach i miejscach Powstania Styczniowego, a także samej kulturze pamięci jako czynniku kształtującym społeczność lokalną. Na konferencję przybyło ponad sto osób zainteresowanych proponowaną przez organizatorów tematyką wśród nich wielu przedstawicieli Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzn.
Konferencję otworzyli Prof. dr hab. Sławomir Partycki - Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych w Lublinie oraz dr Artur Sępoch - Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie, Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego.
Spośród przybyłych na tę uroczystość gości powitali zgromadzonych:
prof. dr hab. Mieczysław Adamowicz - Rektor PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, prof. dr hab. Józef Bergier - prorektor PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, dr Jacek Sobczak- członek Zarządu Województwa Lubelskiego, Tadeusz Łazowski - Starosta Bialski, Adam Olesiejuk- wiceprezydent Białej Podlaskiej, Jacek Welter - Dyrektor IPN Oddział w Lublinie, płk dr Andrzej Marciniuk - Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie oraz Marek Światłowski - Prezes Stowarzyszenia Koło Bialczan.
Przed rozpoczęciem wykładów w klimat Powstania Styczniowego zebranych wprowadził chór CAMERATA działający przy IV Liceum Ogólnokształcącym im. S. Staszica w Białej Podlaskiej oraz zespół BREVIS z koncertem pieśni patriotycznych.
Sesja plenarna pierwszego dnia konferencji poruszała tematy związane z bohaterami Podlasia, rejonu hrubieszowskiego i janowskiego oraz samej kultury pamięci w odniesieniu do współczesnej kategorii sieci. Swoje wykłady zaprezentowali dr Szczepan Kalinowski, Jerzy Krzyżewski z Towarzystwa Regionalnego Hrubieszowskiego, Zdzisław Latos z Kraśnickiego Towarzystwa Regionalnego.
Drugi dzień Konferencji rozpoczął się Mszą Świętą, odprawioną w intencji ojczyzny i wszystkich poległych w Powstaniu, w Diecezjalnym Sanktuarium Miłosierdzia Bożego. Po nabożeństwie miało miejsce spotkanie autorskie z poezją Andrzeja Dyczewskiego i Marii Sulimy - poetki z Brześcia.
W dalszej części miały miejsce dwie sesje plenarne:
jedna zgromadziła członków Towarzystw Regionalnych, którzy zaprezentowali wykłady o lokalnych miejscach lub bohaterach Powstania:
Jerzy Sołdek z Towarzystwa Przyjaciół Nałęczowa z wykładem o nałeczowskich powstańcach i spiskowcach;
Anna Pardyka z Towarzystwa Przyjaciół Wąwolnicy nawiązała do bohaterów powstania w Wąwolnicy;
dr Anna Wnuk z Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Urzędowskiej zaprezentowała wykład o powstaniu w okolicach Urzędowa;
Janusz Panasiewicz z Zamojskiego Towarzystwa ,, RENESANS” z wykładem o ukazach carskich z 1864 roku jako konsekwencji powstania styczniowego;
Adam Polski mówił o nowoodkrytych miejcach pamięci o powstaniu styczniowym;
Marek Kruk mówił o Bitwie pod Sobolewem;
Stanisław Dąbrowski z Towarzystwa Przyjaciół Nałęczowa o organizacjach opieki i pomocy walczącym;
Ryszard Turyk z Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim o bohaterze Karolu Krysińskim
Jacek Malarski z Towarzystwa Przyjaciół Kodnia o walkach w Kodniu.
Sesja zakończyła się wystąpieniem Grażyny Gliwki z Towarzystwa Regionalnego Gminy Niemce, która odnosząc się do pieśni z okresu Powstania zaangażowała zebranych do wspólnego odśpiewania kilku z nich.
Druga sesja zgromadziła naukowców z ośrodków akademickich prezentujących wyniki swoich badań nad elementami kultury pamięci w różnych obszarach Polski.
Konferencji towarzyszyły wystawy:
- IPN ,, Sonderlaboratorium SS Zamojszczyzna. Pierwszy Obszar Osiedleńczy w Generalnym Gubernatorstwie.
- wystawa "Tam Gdzie Szumi Dewajtis” autorstwa Bronisławy Arciszewskiej;
Patronat honorowy:
Instytut Pamięci Narodowej Oddział Lublin
Krzysztof Hetman- Marszałek Województwa Lubelskiego
Tadeusz Łazowski- Starosta Bialski
Andrzej Czapski- Prezydent Miasta Biała Podlaska
Patronat medialny:
Polskie Radio Lublin S.A.
Portal Biała24.pl
Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Instytut Socjologii
Wojewódzka Rada Towarzystw Regionalnych w Lublinie
Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Lublinie
Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie
ORGANIZUJĄ
w dniach 8-9 marca 2013 roku w Białej Podlaskiej
OGÓLNOPOLSKĄ KONFERENCJĘ NAUKOWĄ
Kultura pamięci czynnikiem rozwoju społeczności lokalnej.
150 lat po Powstaniu Styczniowym.
Program konferencji
PIĄTEK 08.03.2013
12:00 Zakwaterowanie w hotelu Delfin
13:00 Obiad (stołówka PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej)
14:00 Rozpoczęcie konferencji (Aula Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II)
• Prof. zw. dr hab. inż. Sławomir Partycki - Przewodniczący Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych w Lublinie, Przewodniczący Komitetu Naukowego
• Dr Artur Sępoch - Dyrektor Wojewódzkiego Ośrodka Kultury w Lublinie, Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego
Wystąpienia:
• Jego Magnificencja prof. zw. dr hab. Mieczysław Adamowicz – Rektor Państwowej Szkoły Wyższej im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
• Tomasz Pękalski – wicemarszałek Województwa Lubelskiego
• Tadeusz Łazowski- Starosta Bialski
• Andrzej Czapski- Prezydent Miasta Biała Podlaska
• Jacek Welter - Dyrektor Instytutu Pamięci Narodowej Oddział Lublin
• Marek Światłowski - Prezes Stowarzyszenia Koło Białczan
15:00 Występ Chóru CAMERATA przy IV Liceum Ogólnokształcącym im. S. Staszica w Białej Podlaskiej oraz zespołu wokalnego BREVIS z koncertem pieśni patriotycznych
I SESJA PLENARNA
Przewodniczący: prof.dr hab. Andrzej Wac-Włodarczyk, Politechnika Lubelska
16:00 - 16:30 Powstanie Styczniowe i syberyjskie losy zesłańców - prof. dr hab. Eugeniusz Niebelski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
16:30 - 17:00 Kazimierza Bogdanowicza miejsce w dziejach i zbiorowej pamięci - prof. dr hab. Wiesław Śladkowski, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
17:00 - 17:30 Meandry pamięci o powstańcach z Podlasia (Ks. S. Brzóska, K. Krysiński i R. Rogiński) - dr Szczepan Kalinowski AWF J. Piłsudskiego w Warszawie, WWFiS w Białej Podlaskiej
17:30 - 17:40 Przerwa kawowa
17:40 - 18:10 Żywotne następstwa zdławionego powstania - prof. dr hab. Leon Dyczewski OFM Conv Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
18:10 - 18:30 Mikołaj Neczaj naczelnik powstania w Hrubieszowskim - Jerzy Krzyżewski, Towarzystwo Regionalne Hrubieszowskie
18:30 - 19:00 Powstanie Styczniowe w okręgu janowskim - Zdzisław Latos
19:00 - 19:30 Kultura pamięci w labiryncie sieci - prof. zw. dr hab. inż. Sławomir Partycki, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
20:00 Kolacja (hotel Delfin)
SOBOTA (09.03.2013)
07:30 - 08:30 Śniadanie
09:00 Msza święta w intencji powstańców styczniowych w Diecezjalnym Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Białej Podlaskiej
Po mszy spotkanie autorskie z poezją patriotyczną pana Andrzeja Dyczewskiego
11:00 - 14:00 (dwie równoległe sesje)
(Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II)
I SESJA PLENARNA
Przewodniczący: prof.dr hab. Marian Surdacki, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
11:00 - 11:20 Nałęczowscy powstańcy - Jerzy Sołdek, Towarzystwo Przyjaciół Nałęczowa
11:20 - 11:40 Powstanie w Wąwolnicy, Wąwolniczanie w powstaniu- Anna Pardyka, Szkoła Podstawowa w Wąwolnicy
11:40 – 12:00 Walka i pamięć. Wydarzenia powstania styczniowego w okolicach Urzędowa - dr Anna Wnuk
12:00 - 12:20 "Ukazy 19 lutego 1864 roku ustrojową konsekwencją powstania styczniowego” - Janusz Panasiewicz, Zamojskie Towarzystwo "RENESANS”
12:20 - 12:40 "Nowoodkryte miejsca pamięci powstania styczniowego w województwie lubelskim” - Adam Polski, Towarzystwo Przyjaciół Fajsławic
12:40 - 13:00 Bitwa pod Sobolewem w czasie Powstania Styczniowego w czasie zielonych świąt – Marek Kruk
13:00 – 13:20 Polski Biały Krzyż i Towarzystwo Przyjaciół Żołnierza Polskiego spadkobiercami tradycji, opieki i pomocy walczącym o wolność Polski - Stanisław Dąbrowski, Towarzystwo Przyjaciół Nałęczowa
13:20 - 13:40 Podlaski powstaniec Karol Krysiński- Ryszard Turyk, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Międzyrzecu Podlaskim
13:40 - 13:55 Rola pieśni i obrazu w edukacji patriotycznej dzieci w młodszym wieku szkolnym - Grażyna Gliwka, Towarzystwo Regionalne Gminy Niemce
14:00 - 14:30 Obiad
II SESJA PLENARNA
Przewodniczący: prof.dr hab. Adam Szafrański, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
11:00 - 11:15 Ewy-Nowickiej koncepcja pamięci kulturowej - prof. dr hab. Adam Szafrański, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
11:15 - 11:30 Pamięć tekstowa. Tekst folkloru jako nośnik pamięci - dr Marta Wójcicka Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie
11:30 - 11:45 Polska kultura amnezji zbiorowej - dr Kamil Filipek, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
11:45 - 12:00 Kultura pamięci a problem budowania tożsamości lokalnej w społecznościach postmigracyjnych na przykładzie współczesnych mieszkańców Mazur - dr Stefan M. Marcinkiewicz, Uniwersytet Warmińsko- Mazurski w Olsztynie
12:00 - 12:15 Perspektywa pamięci historycznej w podręcznikach do nauczania j. polskiego w gimnazjum - dr Wojciech Wądołowski, Uniwersytet w Białymstoku, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
12:15 - 12:30 Relikwie Jozafata Kuncewicza w Białej - ideowe ewolucje kultu - dr Dorota Wereda, Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach
12:30 - 12:45 Obchody rocznic powstania styczniowego na południowym Podlasiu w okresie międzywojennym - dr Paweł Borek, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
12:45 - 13:00 Powstanie zapomniane / Powstanie przypominane. Fenomeny zbiorowej pamięci o Powstaniu Styczniowym na przykładzie społeczności Białegostoku - mgr Maciej Białous, Uniwersytet w Białymstoku
13:00 - 13:15 Czerwińsk nad Wisłą – historyczne rezerwuary (nie)pamięci - mgr Magdalena Fac, mgr Grażyna Pol, Uniwersytet Warszawski
13:15 - 13:30 Fotografia jako nośnik pamięci zbiorowej i kulturowej – rola fotografii w okresie powstania styczniowego oraz jej znaczenie w XXIw. - mgr Katarzyna Sołtan
13:30 - 13:45 Współpraca partnerska podmiotów kultury jako element rozwoju miasta - mgr Ewa Sikora, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
13:45 - 14:00 Kapitał kulturowy czynnikiem rozwoju społeczności lokalnej na przykładzie miasta Biała Podlaska - mgr Sandra Tur, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
14:00 - 14:30 Obiad
14:30 - 14:45 Historia narodu a planowanie strategiczne - refleksja socjologiczna - mgr Sylwia Szajc, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
14:45 – 15:00 Obronić tożsamość - Kościół w Chełmie jako lokalna instytucja pamięci zbiorowej - mgr Paweł Zakrzewski, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
15:00 - 15:15 Za co walczyli nasi ojcowie? Znaczenie powstania styczniowego dla trwałości tożsamości narodowej Polaków - mgr Ilona Gąska, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
15:15 - 15:30 Konwersja kapitału społecznego w kapitał kulturowy. Doświadczenia Bialskiego Centrum Kultury - mgr Dawid Błaszczak, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
15:30 - 15:45 Problem pamięci w kulturze postnowoczesnej - dr Olga Filipiak PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
15:45 - 16:00 Ochrona środowiska jako czynnik lokalnego patriotyzmu w regionie lubelskim, dr Ewa Albińska, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
16"00 - 16:15 Polskie instytucje regionalne na Wileńszczyźnie czynnikiem rozwoju przedsiębiorczości, mgr Agnieszka Mozyro, PSW im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
IMPREZY TOWARZYSZĄCE:
Wystawa IPN "Sonderlaboratorium SS Zamojszczyzna. Pierwszy obszar osiedleńczy w generalnym gubernatorstwie”
Wystawa "Tam Gdzie Szumi Dewajtis” autorstwa Bronisławy Arciszewskiej
ZAKWATEROWANIE:
Hotel Delfin
Al. Jana Pawła II
21-500 Biała Podlaska
MIEJSCE OBRAD:
Aula Państwowej Szkoły Wyższej
im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Ul. Sidorska 95
----------------------------------------------------------------------
TEMATYKA KONFERENCJI
1. Istota pamięci zbiorowej i kulturowej
- lokalni bohaterowie i patrioci Powstania Styczniowego;
- świadomość symboli i miejsc Powstania Styczniowego;
- charakterystyka pamięci zbiorowej i kulturowej;
- funkcje pamięci zbiorowej i kulturowej;
- wymiary pamięci zbiorowej;
- społeczne źródła kultury pamięci;
- symbole pamięci zbiorowej;
- aksjologiczny wymiar pamięci zbiorowej;
- materialne i niematerialne nośniki pamięci zbiorowej;
- przestrzenie pamięci i formy pamięci kulturowej;
- współczesne teorie pamięci i zmian w kulturze;
- tożsamość narodowa;
- świadomość historyczna;
- metody badania pamięci zbiorowej i kulturowej;
- elity lokalne w procesie pielęgnowania pamięci zbiorowej;
- wytwory kulturowe i praktyki upamiętniające wydarzenia narodowe;
- przemiany pamięci zbiorowej społeczeństwa polskiego.
2. Instytucjonalny wymiar pamięci zbiorowej (instytucje kultury pamięci)
- funkcje lokalnych instytucji kultury;
- Kościół jako lokalna instytucja pamięci zbiorowej;
- działania samorządowych instytucji kultury na rzecz kultywowania wartości regionalnych;
- rola państwa w kształtowaniu treści pamięci zbiorowej;
- Instytut Pamięci Narodowej narzędziem ochrony i przekazu kultury pamięci;
- towarzystwa regionalne jako źródła socjalizacji historycznej i kulturowej.
3. Kultura pamięci a rozwój społeczności lokalnych
- kulturalno- społeczne czynniki rozwoju społeczności lokalnych,
- korelacja między kulturą pamięci a funkcjonowaniem społeczności lokalnej;
- nowoczesne technologie w przekazie elementów pamięci zbiorowej;
- nowoczesne muzea historyczne jako media pamięci;
- instytucje regionalne jako czynnik kształtujący regionalne otoczenie przedsiębiorczości;
- partnerstwa lokalne dla kultywowania kultury pamięci;
- wykorzystanie kapitału społecznego i kulturowego dla rozwoju społeczności lokalnej;
- relacja między gospodarczym rozwojem społeczności a pamięcią historyczną.
4. Kulturowe determinanty rozwoju regionu lubelskiego
- treści pamięci zbiorowej i ich wpływ na rozwój regionu lubelskiego;
- pamięć o Powstaniu Styczniowym i jej elementy kulturotwórcze w regionie lubelskim;
- religia czynnikiem lokalnego patriotyzmu w regionie lubelskim;
- programy rewitalizacyjne w społecznościach lokalnych jako narzędzie odbudowywania więzi społecznej w województwie lubelskim;
- tożsamość regionalna i lokalna w regionie lubelskim;
- przestrzeń lokalna a więzi społeczne;
- pamięć o wydarzeniach z historii regionu lubelskiego;
- towarzystwa regionalne w regionie lubelskim inicjatorami badań nad niematerialnym i materialnym dorobkiem społeczności lokalnej;
- towarzystwa regionalne Lubelszczyzny kreatorami życia społeczno- kulturowego w województwie lubelskim.
KOMITET NAUKOWY:
Prof. dr hab. inż. Sławomir Partycki- Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej- Przewodniczący
Prof. dr hab. Alina Aleksandrowicz, Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie
Prof. dr hab. Leon Dyczewski OFMcONV, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Dr Krzysztof Grabczuk, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Prof. dr hab. Grzegorz Jawor, Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie
Prof. dr hab. Jan Lewandowski, Uniwersytet Marii Curie- Skłodowskiej w Lublinie
Prof. dr hab. Marian Markiewicz, Uniwersytet Medyczny w Lublinie
Prof. dr hab. Andrzej Sękowski, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Dr Artur Sępoch, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Prof. dr hab. Marian Surdacki, Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
Prof. dr hab. Adam Szafrański, Państwowa Szkoła Wyższa im. Papieża Jana Pawła II w Białej Podlaskiej
Prof. dr hab. Andrzej Wac- Włodarczyk, Politechnika Lubelska
KOMITET ORGANIZACYJNY:
Dr Artur Sępoch- przewodniczący
Mgr Marcin Krzysztofik- wiceprzewodniczący
Dr Kamil Filipek
Dr Agnieszka Drewniak- wiceprzewodnicząca
Dr Olga Filipiak
Mgr Dawid Błaszczak
Mgr Agnieszka Mozyro
Mgr Beata Soroka
TERMINY:
Zainteresowanych udziałem i przygotowaniem referatu na konferencję prosimy o nadsyłanie zgłoszeń zawierających:
- informację o autorze(autorach),
- tytuł referatu,
- tezy referatu bądź krótkie streszczenie w terminie do 31 stycznia 2013 roku na adres:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
Referaty będą drukowane w recenzowanej monografii. O terminie nadsyłania referatów do publikacji książkowej powiadomimy oddzielnym pismem.
DODATKOWE INFORMACJE:
Dr Agnieszka Drewniak, tel. (081) 532 42 07 wewn.34
e-mail:
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie obsługi JavaScript.
ADRES KONFERENCJI:
KOMITET ORGANIZACYJNY KONFERENCJI NAUKOWEJ
"Kultura pamięci czynnikiem integracji społeczności lokalnej. 150 lat po Powstaniu Styczniowym”
Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie
Ul. Dolna Panny Marii 3
20-010 Lublin
http://www.pswbp.pl/
http://www.bialapodlaska.pl/