Podsumowanie konferencji w Tomaszowie

W dniach 22-23 marca 2014 roku w Tomaszowie Lubelskim miała miejsce Konferencja Naukowa,, Wysiedlenia na Zamojszczyźnie w czasie II wojny światowej. Została ona zorganizowana przez Wojewódzki Ośrodek Kultury w Lublinie i Wojewódzką Radę Towarzystw Regionalnych w Lublinie przy współorganizacji Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego oraz Burmistrza Miasta Tomaszów Lubelski Wojciecha Żukowskiego.

Obrady spotkały się z ogromnym zainteresowaniem nie tylko członków towarzystw regionalnych Lubelszczyzny, ale także historyków, badaczy wysiedleń oraz żyjących Dzieci Zamojszczyzny, którzy przybyli na konferencję. Obrady w Sali Konferencyjnej Urzędu Miasta Tomaszów Lubelski rozpoczęli od powitania przybyłych gości: prof. dr hab. Sławomir Partycki- Przewodniczący WRTR w Lublinie oraz dr Artur Sępoch- Dyrektor WOK         w Lublinie. Następnie głos zabrali zaproszeni  goście, wśród których byli przedstawiciele władz Starostwa i Miasta.

W pierwszej części wykładowej przedstawili swoje referaty dr Janusz Kłapeć z UMCS w Lublinie, który mówił o pomocy organizacji charytatywnych dla ludności wysiedlanej z Zamojszczyzny oraz mgr Agnieszka Jaczyńska z IPN Oddział Lublin, która zaprezentowała skalę i charakter niemieckiej akcji wysiedleńczej na Zamojszczyźnie. Następnie pod wpływem usłyszanych treści wywiązała się dyskusja z pytaniami do prelegentów.

Jednym z ważnych elementów pierwszego dnia konferencji było odwiedzenie przez uczestników Muzeum- Miejsca Pamięci w Bełżcu, gdzie mogli się zapoznać i zobaczyć skalę działań niemieckich na ludności żydowskiej.

W drugiej części wykładowej swoje wystąpienia mieli dr Beata Kozaczyńska z Uniwersytetu Przyrodniczo- Humanistycznego w Siedlcach z tematem ,,Dostać dziecko z Zamojszczyzny. Społeczeństwo dystryktu warszawskiego na ratunek dzieciom wysiedlonym z Zamojszczyzny(1942-1943)” oraz dr Adam Balicki, który ukazał wysiedlenia na Zamojszczyźnie jako element edukacji historycznej w szkołach. Zgromadzeni dodatkowo mogli wysłuchać wywiadu z osobą, która przechowywała dziecko z Zamojszczyny- prezentacji i komentarza dokonała Grażyna Gliwka, a także wysłuchać bezpośredniej relacji  z wydarzeń 1942-43 w okolicach Tomaszowa Lubelskiego, którą opowiedział mjr Marian Wojtas.

Pierwszy dzień obrad zakończył się uroczystą kolacją, którą uświetnił Chór Tomaszowiacy z koncertem pieśni patriotycznych związanych z okresem partyzantki i tematycznie z kwestią wysiedleń.

Tradycyjnie już drugi dzień konferencji regionaliści rozpoczęli od mszy św. w Parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w intencji wszystkich zmarłych członków towarzystw regionalnych na Lubelszczyźnie. Po mszy wszyscy udali się do Urzędu Miasta Tomaszów Lubelski, gdzie Burmistrz Wojciech Żukowski zaprezentował Tomaszów przez pryzmat historii i najważniejszych współcześnie podejmowanych działań. Następnie sekretarz Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego przedstawił historię towarzystwa i działań podejmowane przez jej członków na rzecz ochrony kultury swojej małej ojczyzny.

Po wykładach uczestnicy udali się na spacer po Tomaszowie odwiedzając kluczowe punkty na mapie: Izbę Pamięci Terroru Komunistycznego, Rynek Miejski, Cerkiew Prawosławną pw. Św. Mikołaja oraz Modrzewiowy Kościół- najstarszą świątynię Tomaszowa.

Konferencja wywołała ogromne wrażenie nie tylko pod względem intelektualnych doświadczeń, ale dla wielu była także powrotem do wspomnień z ich dzieciństwa.

Dodatkowym elementem konferencji były wystawy książek IPN Oddział w Lublinie i wydawnictw Tomaszowskiego Towarzystwa Regionalnego.

Odbyła się ona pod patronatem honorowym Marszałka Województwa Lubelskiego Krzysztofa Hetmana oraz Starosty Powiatu Tomaszowskiego Jana Kowalczyka.

Patronem medialnym konferencji był magazyn LAJF.