XV Sejmik Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny "Drogi do niepodległości w małych ojczyznach", Stoczek Łukowski 3-5.11.2017
Wystrzał z armaty pod pomnikiem gen Dwernickiego dał sygnał do rozpoczęcia tegorocznego XV Sejmiku Towarzystw Regionalnych Lubelszczyzny, który odbywał się w Stoczku Łukowskim pod hasłem „Drogi do niepodległości w małych ojczyznach”.
Ponad 100 regionalistów z towarzystw regionalnych Lubelszczyzny uczestniczyło w dn. 3-5 listopada w obradach Sejmiku, którego temat dotyczył zbliżającej się w przyszłym roku setnej rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości. Bitwa pod Stoczkiem Łukowskim to jeden z przykładów walk o niepodległość Polski. To miejsce wybrano nieprzypadkowo, bo Stoczek ma swoją chlubną kartę i tradycję w walkach narodowo-wyzwoleńczych.
W Sali Miejskiego Ośrodka Kultury zebranych powitał prof. Sławomir Partycki – przewodniczący Wojewódzkiej Rady Towarzystw Regionalnych i dr Artur Sępoch – dyr. WOK w Lublinie. Wśród przybył gości byli: wicewojewoda lubelski Robert Gmitruczuk, poseł na Sejm Krzysztof Głuchowski, senator Stanisław Gogacz, Radny Marek Kopeć z Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego,. burmistrz miasta Ireneusz Szczepanik i wójt gminy Marek Czub.
Pierwszego dnia (piątek) obrady sesji zdominowały referaty, które wygłosiło 7 wykładowców z uczelni lubelskich i siedleckiej: prof. Ewa Maj mówiła o funkcji prasy w niepodległej Polsce, dr hab. Sabina Bober – o stanowisku mniejszości narodowych wobec problemu niepodległości Polski po I wojnie światowej; dr hab. Waldemar Kozyra, prof. UMCS o Stanisławie Moskalewskim – pierwszy wojewodzie lubelskim (1919-1926); dr Anna Szwed-Walczak o organizacjach proobronnych na Lubelszczyźnie w walce o niepodległość; dr Łukasz Lewkowicz o kształtowaniu się południowej granicy Polski, dr Janusz Kłapeć nt. „Lwów – semper fidelis. Walki polsko-ukraińskie o miasto i Galicję Wschodnią w listopadzie 1918 r.”; dr Rafał Roguski nt. „Polska i Ukraina w walce o niepodległość w latach 1918-1921”.
W drugim dniu Sejmiku regionaliści udali się pod pomnik upamiętniający walki w okolicy Stoczka Łukowskiego podczas Powstania Listopadowego i na cmentarz przed kwaterę wojenną, gdzie złożyli kwiaty. Pojechali też do Wojcieszkowa, zwiedzili izbę regionalną i neogotycki kościół oraz odwiedzili grób ostatniej żony H. Sienkiewicza. Oprowadzała ich Jadwiga Jóźwik, prezes Towarzystwa Przyjaciół Wojcieszkowa.
Podczas obrad Sejmiku 14-tu regionalistów przedstawiło działalność swoich towarzystw. Po dyskusji został wyświetlony film dokumentalny: „Tu był nasz dom” – przywołujący wojenne kolonie warszawskich dzieci w Stoczku.
Trzeci dzień Sejmiku rozpoczął się od mszy św. w kościele neogotyckim p.w. Wniebowzięcia NPM (wg projektu P. Dziekońskiego). Następnie wójt przedstawił historię i teraźniejszość gminy, o mieście zaś mówił dyrektor MOK pan Maciej Moreń, a o pochodzącym ze Stoczka Łukowskiego bp. Adolfie Szelążku opowiedziała siostra ze Zgromadzenia Sióstr św. Teresy od Dzieciątka Jezus, które to zgromadzenie założył ks. biskup.
Na zakończenie Hanna Stosio, prezes Towarzystwa Przyjaciół Stoczka Łukowskiego w ciekawej prezentacji przestawiła działalność i duże zaangażowanie członków Towarzystwa na rzecz swojej małej ojczyzny. Odjeżdżamy pod wrażeniem wielkiej gościnności naszych gospodarzy.
Halina Stępniak „Głos Garbowa” październik-listopad 2017, s. 11.